Blended learning: de toekomst van het hoger onderwijs

Net als andere sectoren werd het onderwijs gedwongen om zich opnieuw uit te vinden tijdens corona. Nu er steeds meer versoepelingen voor de deur staan, keren docenten en studenten in de toekomst terug naar overvolle aula’s? Schakelen we een digitale versnelling hoger? Of kiezen we voor ‘blended learning’, de combinatie van on- en offline leren? Volgens Acco Learn is dit de toekomst van het hoger onderwijs. Zo’n 67% van de docenten ervaarde de virtuele versnelling door corona als een positieve aanmoediging om meer blended les te geven. En maar liefst 70% van de studenten beschouwt ‘blended learning’ als meerwaarde ten opzichte van het klassieke systeem. Een nieuw tijdperk is aangebroken!

Let’s get digital

Veel sectoren moesten zich heruitvinden tijdens corona. Traditionele face-to-face ontmoetingen mochten niet meer en het ‘nieuwe normaal’ werd geboren. Ook het onderwijs schakelde een digitale versnelling hoger. De klaslokalen bleven leeg en maakten plaats voor virtuele meeting rooms.

Zo’n 67% van de docenten ervaarde de digitale versnelling door corona als een positieve aanmoediging om meer blended les te geven, m.a.w. een combinatie van on- en offline leren. Toch geeft 42% onder hen aan het lesgeven post-corona anders te willen aanpakken. Tegelijkertijd geeft 55% van de studenten aan geen fan te zijn van grotendeels online onderwijs.

Blended learning: dé oplossing voor de toekomst

Uit een enquête van Acco voor studenten blijkt dat maar liefst 70% van de bevraagde leerlingen ‘blended learning’ een meerwaarde vindt ten opzichte van het klassieke systeem. Daarnaast vindt 88% van de studenten dat extra digitaal studiemateriaal helpt om de geziene theorie te verwerken.

“Het loutere digitaal lesgeven of -volgen valt niet te vergelijken met ‘blended learning’, waarbij face-to-face en digitaal worden ingeschakeld in functie van hun nut. Het is een én-én-verhaal. Het goede nieuws is dat het moeilijkste de opstart is. De kaap van het digitaal lesgeven is genomen, en onze verwachting is dat alle docenten van het hoger onderwijs dit vanaf nu meer zullen inschakelen in de leerpaden.” zegt Vicky Adriaensen, CEO van Acco. ​

Blended hoger onderwijs is futureproof

Volgens Acco wordt ‘blended learning’ de standaard, zowel voor docenten als studenten. Dit bewees de uitgeverij op hun phygital inspiratie-evenement over blended learning op 20 mei 2021, waarop meer dan 500 leerprofessionals intekenden. Op de agenda stond 1 groot topic: de toekomst van het hoger onderwijs onder de loep nemen.

Keren we in de toekomst terug naar overvolle aula’s? Verfijnen we onze virtuele manier van lesgeven? Of kiezen we voor de gulden middenweg? Het event bracht enkele honderden Vlaamse en Nederlandse docenten samen om hen correct te informeren én inspireren over deze hedendaagse materie. Verschillende experten, waaronder pedagoog Pedro De Bruyckere en professor Jo Tondeur (professor voor onderwijsinnovatie en -technologie aan de VUB), gaven de nodige inzichten.

Digitaal lesgeven kent beperkingen, zowel technisch als op mentaal vlak. Met dit grootschalige evenement wil Acco het hoger onderwijs ondersteunen in het volhouden en vasthouden van de digitale acceleratie richting futureproof blended onderwijs. De leerconsulent wil studenten zo flexibeler en efficiënter laten leren.

Impact op leerprofessionals

Niet iedereen is overtuigd van digitaal afstandsonderwijs: “Uit onderzoek weten we dat zowel docenten als studenten het pure digitale lesgeven en les krijgen niet verkiezen als formule. Dit is voor ons het gevolg van het feit dat docenten in snelheid gepakt zijn en halsoverkop zijn moeten overschakelen naar het pure digitale lesgeven.” zegt Vicky Adriaensen.

Verder blijkt uit de eerste resultaten van het onderzoek van gastspreker professor Jo Tondeur, dat 60% van de docenten vóór de lockdown geen ervaring had in online learning. Er is dus enerzijds nood aan meer kennis over de vele voordelen van ‘blended learning’ voor docent en student, en anderzijds is er nood aan ondersteuning bij de transitie van offline naar blended onderwijs. Dit laatste vraagt een zekere inspanning van de docent op het niveau van lesgeven en van studiemateriaal.

“Met ons onderzoek willen we graag een beter begrip krijgen van hoe we docenten en scholen een adequate training kunnen geven. We bekijken daarbij ook scenario’s voor toekomstig lesgeven en leren, hoe dit zich verhoudt tot het afgelopen jaar. Op basis daarvan kunnen we bepalen hoe de lerarenopleiding in de toekomst kan veranderen.” zegt professor Jo Tondeur.

Impact op studenten

“De voorbije 12 maanden waren voor veel studenten niet aangenaam en dat is slechts een eufemisme. Verschillende onderzoeken tonen dat de resultaten verbeterden, maar ook dat de ongelijkheid toenam, net als de psychische klachten bij jongeren. Dat toont het belang van face-to-face contact aan in het onderwijs.” zegt pedagoog Pedro De Bruyckere.

Toch bieden digitale colleges ook kansen, als ze op de juiste manier worden ingezet. “We weten dat inoefenen, lessen kunnen herbekijken, online samenwerken,… een meerwaarde bieden voor leren. Alles wat digitaal kan, moet online gebeuren. Zo kan je de tijd die je samen kan zijn face-to-face optimaal benutten. Ook al is dat af en toe met small talk, want ook dat is belangrijk.” vult De Bruyckere aan.

De toekomst begint vandaag.

Wat heeft deze digitale (r)evolutie ons dan geleerd? En wat zullen we blijvend anders moeten aanpakken, en waarom? Al 60 jaar lang speelt Acco een voortrekkersrol op vlak van leren en beleving in het hoger onderwijs. De uitgever en leerconsulent is al langer vragende partij voor een digitale (r)evolutie om het hoger onderwijs in Vlaanderen toekomstbestendig te maken.

“De toekomst begint vandaag”, licht Vicky Adriaensen toe. “Met alles wat we ondertussen geleerd hebben, zijn we beter voorbereid dan ooit om naar een nieuwe, toekomstbestendige vorm van blended en activerend onderwijs te evolueren.”

^{Cijfers gebaseerd op onderzoek van Acco uit 2020}